در بورس انرژی

سخنگوی صنعت برق از افزایش ۷۷۸۷ مگاوات ظرفیت جدید به تولید برق کشور تا اوج بار مصرف سال ۱۴۰۲ خبر داد و گفت: راه اندازی «تابلوی سبز» مبادلات برق تجدیدپذیر در بورس انرژی در دست پیگیری است.

به گزارش گروه اقتصادی سورپرس، مصطفی رجبی مشهدی عصر امروز در نشستی خبری گفت: صنعت برق طی چهل و چهار سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، به منظور توسعه کمی و کیفی تلاش‌های بسیاری را صورت داد و توفیقات قابل ملاحظه ای در این باره حاصل شد‌ه است.

سخنگوی صنعت برق و مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران با بیان اینکه هم‌اکنون پوشش برق‌رسانی به روستاهای کشور به ۹۹٫۷ درصد رسیده است، افزود: بر همین اساس فقط برق‌رسانی به عشایر کوچ نشین باقی مانده است که در این زمینه نیز برنامه‌هایی برای بهره‌مندی از سامانه‌های سیاری که از مولد خورشیدی استفاده می‌کنند، پیش‌بینی شده است.

وی با بیان اینکه جمعیت شهری امروز از ۱۰۰ درصد پوشش برق‌رسانی برخوردار است، اضافه کرد: یکی از اقدامات مهم صنعت برق طی ۲۰ سال گذشته بحث پایداری شبکه برق بوده است که خوشبختانه با تلاش و همت متخصصان، بخش خصوصی و دولتی، مراکز کنترلی که در شبکه سراسری فعال هستند و طراحی خوب سیستم‌های حفاظتی توانستیم شبکه سراسری برق پایدار ایجاد کنیم.

وی تصریح کرد: این درحالی است که در کشورهای همسایه و کشورهای پیشرفته طی چند سال اخیر حداقل یک نوبت تجربه خاموشی‌های بزرگ را داشتند که بازیابی این خاموشی‌ها زمان بر است و اخیرا نیز در یکی از کشورهای همسایه شرقی ایران، بیش از ۲۴ ساعت زمان صرف شد تا شبکه برق به ثبات برسد.

۷۷۸۷ مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور افزوده می‌شود
رجبی مشهدی به اقدامات پیش‌روی صنعت برق کشور نیز اشاره کرد و گفت: بر اساس برنامه ۱۴۰۲، ۱۴۰ برنامه عملیاتی برای عبور از اوج بار تابستان سال ۱۴۰۲ و در دومین سال دولت مردمی سیزدهم پیش‌بینی شده است که بخشی از آن مربوط به افزایش ظرفیت تولید و توسعه نیروگاه‌های جدید، بخشی مربوط به اقدامات مدیریت مصرف و همچنین بخشی مربوط به توسعه شبکه‌های برق می‌شود.

وی ادامه داد: در حوزه توسعه ظرفیت نیروگاهی پیش‌بینی شده است که ۷۷۸۷ مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور اضافه شود، بخش عمده‌ای از آن حدود ۶۰۰۰ مگاوات را نیروگاه‌های جدید را تشکیل می‌دهد؛ در این میان ارتقای نیروگاه‌های موجود، نیروگاه‌های تجدید پذیر با ظرفیت ۸۵۰ مگاوات و نیروگاه‌های مقیاس کوچک با ظرفیت ۱۸۸ مگاوات سهم قابل ملاحظه‌ای را در این باره دارند. همچنین واحدهای نیروگاه‌هایی که آسیب دیده بودند با ظرفیت ۱۷۳۰ مگاوات طی برنامه‌ریزی رفع نقص می‌شوند و در مدار تولید قرار می‌گیرند.

سخنگوی صنعت برق ظرفیت نیروگاه‌های کشور را ۹۰ هزار مگاوات عنوان کرد و افزود: برنامه‌ریزی برای تعمیرات حدود ۱۰۷ هزار مگاوات واحدهای نیروگاهی شامل نیروگاه‌های حرارتی، هسته‌ای، برقابی و سایر نیروگاه‌های مقایس کوچک صورت گرفته و هم‌اکنون حدود ۶۱٫۷ درصد از تعمیرات واحدهای نیروگاهی انجام شده است.

نصب ۳۳۰۰ کنتور هوشمند تا پیش از ورود به اوج بار مصرف برق
وی با اشاره به نصب کنتورهای برق هوشمند، اضافه کرد: پیش‌بینی شده است که حدود ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار کنتور هوشمند جدید تا پیش از دوره اوج بار مصرف نصب شود که بخشی مربوط به بخش خانگی و عمده آن مربوط به مشترکان پرمصرف می‌شود تا با روئیت میزان مصرف، برنامه‌ریزی و مدیریت مصرف را اعمال کنند.

مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران افزود: در بخش تجاری، اداری و کشاورزی آنچه که باقی مانده تا مرز ۱۰۰ درصد به کنتور هوشمند تا تابستان سال آینده تجهیز می‌شود.

رجبی مشهدی همچنین از توسعه شبکه‌های انتقال برق سخن به میان آورد و گفت: در این زمینه ۴۷ برنامه دارای اولویت، شامل احداث پست‌های جدید، افزایش ظرفیت پست‌ها، احداث خطوط و غیره برنامه‌ریزی شده است تا تابستان سال آینده محدودیتی در این باره نداشته باشیم.

وی با بیان اینکه حدود ۴۰ درصد از مشترکان خانگی در سال ۱۴۰۱ مشمول پاداش صرفه‌جویی شدند، ادامه داد: از این میان برای یک سوم از مشترکان از هر سه قبض یک قبض به صورت رایگان صادر شد یا اینکه بستانکار شدند؛ در همین باره برنامه‌های تشویقی در حوزه مشترکان خانگی افزایش خواهد یافت.

مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران به مشارکت قابل توجه بخش صنعت در سال جاری اشاره کرد و گفت: احداث نیروگاه‌های تفاهم شده بین وزارت نیرو و وزارت صمت در این باره تاثیر قابل ملاحظه‌ای داشت؛ در تابستان سال ۱۴۰۱ اولین واحد نیروگاهی ذیل این همکاری با ظرفیت ۱۸۳ مگاوات در سمنان با رکورد بی سابقه ۶ ماه در مدار تولید قرار گرفت.

سخنگوی صنعت برق افزود: قرار است ظرفیت نیروگاهی حرارتی جدید به ظرفیت حدود ۱۴۷۸ مگاوات تا دوره اوج مصرف تابستان ۱۴۰۲ ایجاد و در مدار تولید قرار گیرد که با این شرایط محدودیت‌های اعمال شده در صنعت تقلیل می‌یابد.

وی به برنامه‌ریزی هماهنگ وزارت نیرو با وزارت صمت، سندیکاها و صنایع کشور اشاره و بیان کرد: در این باره تلاش شد تا حداکثر انرژی مورد نیاز صنایع تامین شود؛ نتیجه این همکاری این شد که بیش از ۱۵ درصد مصرف برق در حوزه صنایع بزرگ و انرژی بر کشور افزایش یافت که به دنبال آن شاهد رشد تولید فولاد در سال ۱۴۰۱ بودیم که با کسب رتبه نخست در سطح جهان همراه شد.

مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران در ادامه در پاسخ به سوالات خبرنگاران گفت: در زمستان برق ادارات به دلیل افزایش مصرف قطع نشد و در این باره هماهنگی لازم با همکاران شرکت گاز صورت گرفت.

ناترازی تولید و مصرف برق در تهران و تلاش برای به مدار آمدن نیروگاه بعثت
وی درباره نصب نیروگاه کلاس f در نیروگاه بعثت گفت: در این باره مشغول رایزنی با سازمان حفاظت محیط زیست هستیم و قرار است بازدیدهایی در این زمینه صورت گیرد؛ آنچه که مسلم بوده این است که میزان ظرفیت تولید نیروگاهی در منطقه تهران کمتر از ظرفیت مصرف است و بیشترین مصرف نیز در همین منطقه (تهران، البرز، قم) است؛ میزان مصرف برق در اوج بار سال ۱۴۰۱ در این منطقه ۱۱ هزار و ۷۰۰ مگاوات بود اما میزان تولید کمتر است بر همین اساس از مناطق مجاور برق تامین می‌شود.

رجبی مشهدی با تاکید بر ضرورت بهره‌مندی از نیروگاه‌های پربازده، ادامه داد: بر همین اساس امید است در احداث نیروگاه بعثت تسریع شود، راندمان نیروگاه کلاس f بعثت دوبرابر راندمان موجود است؛ راندمان نیروگاه کلاس f بیش از ۵۵ درصد است و راندمان فعلی نیروگاه موجود قدیمی کمتر از نیمی از این مقدار است.

سناریوهای مدیریت مصرف برق تابستان پیش رو
مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران درباره اوج بار مصرف برق پشت سرگذاشته شده ابراز داشت: حدود ۳ درصد در اوج بار افزایش مصرف برق رخ داد و بر همین اساس برای سال آینده سه سناریو شامل ۳ درصد، ۴٫۵ درصد (۷۲ هزار و ۵۰۰ مگاوات) و ۶ درصد رشد دنبال می‌شود که سناریوی سخت ۶ درصد رشد را شامل می‌شود تا در شرایط مختلف بتوانیم از شیوه‌هایی برای توسعه ظرفیت نیروگاهی بهره‌مند شویم و اوج بار مصرف پوشش داده شود.

سخنگوی صنعت برق با بیان اینکه حدود ۹۵ درصد برق توسط نیروگاه‌های حرارتی تولید می‌شود، اضافه کرد: این نیروگاه‌ها عمدتا از سوخت گاز تغذیه می‌شوند و خوشبختانه تا این لحظه با مشکل خاصی برای تامین سوخت در زمستان سالجاری روبرو نشده‌ایم.

وی درباره تعدیل روشنایی معابر به خصوص در بزرگراه‌ها، تابلوهای تبلیغاتی و میادین گفت: این مهم در جهت کاهش مصرف سوخت نیروگاه‌ها انجام شده است و تا زمانی که نیاز است استمرار خواهد داشت و امید است این محدودیت‌ها با گشایش در تامین سوخت گاز نیروگاه‌ها به حداقل برسد.

رجبی مشهدی در پاسخ به سوالی مبنی بر میزان صادرات و واردات برق اظهار کرد: در فصل زمستان میزان واردات برق افزایش و از میزان صادرات کاسته می‌شود به طوری که واردات برق کشور ۲۰ درصد افزایش یافت و صادرات حدود ۴۰ درصد کاهش یافت.

وی درباره سنکرون شبکه برق با کشور روسیه توضیح داد: در این باره یک نوبت شبکه برق سراسری ایران و با کشور روسیه به طور همزمان برق‎دار شده است و به منظور تحقق پایدار این امر لازم است که از طریق کشور آذربایجان و ارمنستان این مسئله دنبال شود تا ارتباطات الکتریکی مستحکمی برقرار شود. این مهم در دست بررسی است، هم اکنون یک خط در کشور ارمنستان در حال ساخت است و امید است در سال میلادی پیش رو این خط برق‌دار شود.

۱۵ درصد نیروگاه های کشور قابلیت استفاده از سوخت مازوت را دارند
مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران به تشریح تامین سوخت نیروگاه‌های تولید برق کشور پرداخت و افزود: ۸۰٫۶ درصد تامین سوخت نیروگاه‌ها سوخت گاز، ۱۱٫۶ درصد سوخت گازوئیل و ۷٫۸ درصد سوخت مازوت است اما بی تردید در فصل سرد سال میزان استفاده از سوخت مایع افزایش می‌یابد و حدود ۵۰ درصد سوخت گاز و ۵۰ درصد سوخت مایع است و سوخت گازوئیل تقریبا دو برابر سوخت مازوت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به گفته رجبی مشهدی، ۱۵ درصد نیروگاه‌های کشور قابلیت استفاده از سوخت مازوت دارند و ۸۵ درصد باقی مانده برای تامین سوخت دوم از گازوئیل استفاده می‌کنند.

مطالبات نیروگاه‌های تجدیدپذیر به موقع تسویه می‌شود
وی درباره توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر بیان کرد: بر اساس برنامه‌ریزی وزارت نیرو، احداث ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر در دستور کار قرار گرفته است که طی سال‌های دولت سیزدهم وارد مدار می شود، در همین رابطه شاهد مصوبه شورای اقتصاد برای نصب ۴۰۰۰ نیروگاه خورشیدی هستیم که فرآیند آن در حال انجام است.

رجبی مشهدی درباره نحوه تامین مالی نیروگاه تجدیدپذیر نیز گفت: بخشی از محل بودجه سالیانه پیش‌بینی می‌شود تا از محل عوارض از مشترکان غیرروستایی تقریبا برابر با ۶۰ درصد در حوزه تجدیدپذیر هزینه می‌شود و علاوه بر آن بحث سوخت صرفه جویی شده است که امسال برای اولین بار حدود ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان در نوبت اول لحاظ شد و این امر استمرار دارد و مطالبات نیروگاه های تجدید پذیر به موقع تسویه می‌شود.

برنامه فعال سازی تابلوی سبز برق در بورس برای تامین برق ادارات و سازمان‌ها
سخنگوی صنعت برق یادآور شد: وزارت نیرو در تلاش است با همکاری بورس انرژی بتواند تابلوی سبز را در بورس فعال کند؛ چنانچه ادارات خودشان به سمت این رفتند که نیروگاه تجدیدپذیر را در محل اداره احداث کنند این اتفاق رخ خواهد داد در غیر این صورت از طریق توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر توسط سایر سرمایه گذاران انرژی مورد نیاز آنها تامین می‌شود تا از طریق بورس بتوانند برق مورد نیاز را تهیه کنند؛ هم اکنون این مهم در مرحله طراحی است و سازمان بورس و بورس انرژی اعلام آمادگی کرده است.

مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران در حوزه همکاری وزارت صمت با وزارت نیرو اظهار کرد: در این باره تفاهم نامه‌ای امضا و منجر به این شد که وزیر صمت اعلام کرد ۱۴ هزار مگاوات ظرفیت نیروگاهی جدید طی دولت سیزدهم توسط صنایع احداث شده و ناترازی به حداقل ممکن می رساند.

وی همچنین یکی از راهکارهای کاهش مصرف برق را اصلاح ساعات ادارای عنوان کرد و گفت: باتوجه به اینکه در سال آینده ساعت رسمی کشور تغییر نمی‌کند این امر بسیار حساس‌تر و دقیق خواهد شد و جزء برنامه‌ها در برنامه ۱۴۰ اقدام خواهد بود.

برنامه تبادل برق با ترکیه در تابستان سال آتی
مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران بیان کرد: در تلاش هستیم برای تابستان سال آتی تبادل انرژی برق را با کشور ترکیه از طریق بخش خصوصی صورت دهیم. در این باره ۴۰۰ مگاوات تست شده اما ظرفیت ۶۰۰ مگاوات وجود دارد.

مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران درباره بهینه سازی مصرف برق محصولات الکتریکی نیز گفت: استاندارد برای برخی از صنایع وجود دارد اما به صورت کامل پوشش داده نشده است درباره کولرها اقداماتی صورت گرفته که البته سازمان استاندارد تعیین کننده است.

الزام صنایع به تامین یک درصد برق مورد نیاز خود از روشهای تجدیدپذیر
حمید باقری معاون بازار برق شرکت مدیریت شبکه برق ایران در این نشست خبری گفت: تاکنون ۱۲٫۷ درصد مصرف برق کشور در معاملات دوجانبه و بورس صورت گرفته است و قرار است در توسعه بورس تابلویی را به عنوان تابلوی سبز ایجاد کنیم که در این تابلو، عرضه کنندگان نیروگاه‌های تجدیدپذیر و خریداران صنایعی هستند که در قانون دیده شده و ملزم خواهند بود سالی یک درصد از مصرف خودشان را تا پنج سال از نیروگاه‌های تجدید پذیر تامین کنند و در غیر این صورت این الزام را از تابلوی سبز بورس خریداری خواهند کرد.

باقری با بیان اینکه در برنامه هفتم پیش‌بینی شده است که کشور ایران تبدیل به هاب انرژی شود، ادامه داد: در برنامه جدید به دلیل موقعیت بین‌المللی ایران برنامه‌ریزی شده است که کشور هاب انرژی باشد و یک رینگ بین‌المللی در بورس ایجاد شود تا کشورهای همسایه بتوانند در این رینگ بین‌المللی نسبت به عرضه یا خرید برق اقدام کنند.

محمد خدادای مجری طرح تامین برق رمز ارزها در توانیر نیز گفت: استخراج مجاز رمز ارز تاثیری بر مدیریت شبکه برق ندارد چرا که با توجه به مصوبه جدید هیئت وزیران شبکه برق یا شبکه گاز تعهدی نسبت به تامین برق مناطق استخراج رمز ارز در ایام گرم یا سرد سال ندارد،برق این مناطق طی قرار داد دوجانبه با نیروگاه تجدیدپذیر تامین می‌شود و شبکه کمک می‌کند برق ترانزیت شد و جریان برق را هموار می کند.

خدادادی استخراج غیرمجاز رمز ارزها را پدیده پیچیده اجتماعی و اقتصادی برشمرد و افزود: مقابله با این امر از وظایف وزارت نیرو نیست و استخراج غیرمجاز رمز ارزها ماهیتاً تفاوتی با قاچاق سوخت ندارد؛ امروز ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ مگاوات استخراج غیرمجاز رمز ارزها در کشور صورت می گیرد که حدود ۱٫۵ برابر برق شهری مانند تبریز در ایام اوج مصرف است.

مجری طرح تامین برق رمز ارزها در توانیر افزود: تاکنون حدود ۲۵۰ هزار دستگاه ماینر با کمک دستگاه‌های اجرایی کشف و ضبط شده است و مجموع مصرف حدود ۷۰۰ مگاوات بوده است.

وی یادآور شد: آئین نامه استخراج رمز ارزها توسط هیئت وزیران تصویب شده و مراحل اجرایی آن در سه محور تسهیل استفاده از استفاده کنندگان از رمزارزها از انرژی‌های تجدیدپذیر، افزایش شفافیت در این حوزه و افزایش جرایم در حال انجام است. فعالان این حوزه موظف هستند دستگاه‌های ماینر خود را در سامانه جامع تجارت ثبت و کد رهگیری یکتا دریافت کنند.

گزارش از: سیداحمد طبایی