سریال پایتخت و بی‌توجهی به بهداشت روانی جامعه

گروه فرهنگی سورپرس-آرش شایسته نیا؛  عدم برخورد مناسب دستگاه قضایی ، در دسترس بودن آسان و شاید مهم تر از این دو، ارزان بودن دستگاه های گیرنده ماهواره را می توان به عنوان سه مولفه اصلی در به کارگیری دستگاه های گیرنده ماهواره از سوی مخاطبان برنامه های ماهواره ای تلقی کرد. این به کارگیری تا آن جا پیش رفته است که دیگر در کم تر خانه ای می توان این دستگاه گیرنده را ندید، یا در کف پشت بامی ، دیشی همچون قارچ های سمی روئیده است و یا از سینه کش دیواری از چهار دیواری منزلی این بشقاب ها چون آینه ای گرد نور خود را به چشم های عابران می تاباندند.

رسانه ملی که تا پیش از این و بدون توجه به ذائقه مخاطبان خود هر محصولی رابا کیفیت بسیار پایین تولید کرده و به مخاطبان خود عرضه می کردند و مخاطبان نیز چاره ای جز پذیرش آن برنامه ها را نداشتند ؛ با آمدن ماهواره ها و برنامه های متنوع آن ایجاد تغییر و تحول را ضروری دانسته و تدوین و اجرای برنامه های بلند و کوتاه مدت را در دستور کار خود قرار دادند تا مخاطبان خود را بیش از این از دست ندهند .

هنوز صدا و سیما ازشوک ماهواره و برنامه های آن خارج نشده است که شبکه های اجتماعی حضور خود را اطلاع رسانی می کنند و این ظهور شبکه ها، حیات رسانه ملی را با خطر جدی روبرو می سازد . این خطر آن قدر جدی تلقی می شود که اتاق فکر صدا و سیما را به تشکیل جلسه وادار می سازد و خروجی آن آسان گیری در تولید و پخش محصولات رسانه ای می شود.

سال گذشته سال پر فراز و نشیب برای مردم کشور بود . سالی پرچالش وپراز خطر . باران های سیل آسای فروردین ماه آن خرابی های فراوانی را به بار آورد و بسیاری را عزا دار عزیزانشان کرد . آبان ماه آن گرانی بنزین ، آتش به جان شهرها انداخت. دی ماه آن دونالد ترامپ ، سردار سلیمانی را از کشور گرفت. هواپیمای مسافربری اوکراینی با ۱۷۶ مسافر با خطای انسانی هدف گرفته شد و سقوط کرد و اسفند ماه نیز ویروس منحوس کرونا جان شیرین بسیاری از هم وطنان را گرفت و خانه نشینی اجباری کسب و کار بسیاری از کسبه را به نابودی کشاند.

در این شرایط سخت و جان فرسا تامین ”بهداشت روانی” جامعه می تواند تا اندازه ای ” حال بد ” مردم را به ” حال خوب ” تبدیل نماید. پس ، با این دیدگاه ، هریک از متولیان و دست اندرکاران بخش های مختلف جامعه تلاش می نمایند تا در تامین بهداشت روانی جامعه سهمی هرچند اندک و کوچکی داشته باشند که ساخت و پخش سریال ” پایتخت ۶″ می تواند نمونه ای از همین نقش پذیری در تامین بهداشت روانی باشد .

با فوت خشایار الوند کار نگارش فیلمنامه سریال پایتخت ۶ را آرش عباسی ( کارگردان و بازیگر تئاتر ) با نظارت تنابنده برعهده می گیرد و شاید از همین لحظه افول معنوی پایتخت ۶ آغاز می شود . افولی که تهیه کننده خبره این سریال پر مخاطب می توانست با دعوت از یک روان شناس به عنوان مشاور ” روان شناسی ” کار را از منظر” تربیتی ” در مدار ” منطقی ” پیش ببرد تا این قدر دچار آفت “بد اخلاقی ” نگردد .

چند لحظه تمرکز کنید و سکانس های این سریال را در ذهن خود مرور نمایید تا به خوبی جای خالی مشاور ” روان شناس ” را درک کنید . سریال با خروج ارسطو از زندان آغاز می شود و با ماه عسل رحمت پایان می یابد . رحمان و رحیم ، برادران رحمت که تا پیش از این برادران حرف شنویی بوده و حرمت بزرگ تر و کوچک تر را خوب می فهمیدند ، دست بزن پیدا کرده و رحمت را حسابی می زنند . هما دروغگو شده وماجرای اردوی سارا و نیکا را به نقی دروغ می گوید . سارا و نیکا بدون اجازه پدر و مادر خود نصاب می آورند تا برای آنان ماهواره نصب کند . فهیمه یک دل نه ، که صد دل شیفته رحمت شده است واین دلدادگی تا آن حد پیش رفته است که بودن دو فرزند پسرش را اکنون از آب و گل درآمده اند ، فراموش می کند تا تن به رحمت دهد . بهتاش ، فوتبالیست تازه کاری که دروازه بانی تیم نساجی را برعهده دارد ، به دنبال خانه مجردی است تا رابطه آزادانه تری با دختران داشته باشد و …

اگر بپذیریم که نویسنده پایتخت ۶ تلاش داشته است تا خانواده متعادل ” نقی معمولی ” را به پرتگاه انحطاط و فرو پاشی سوق دهد ؛ ” سیروس مقدم ” نیزتوانسته است با تبحر فراوان ومثال زدنی و با بازی گرفتن از چهره های ثابت ” پایتخت “، خانواده متزلزل را جلوی دور بین بردد و بی راه نباشد اگر بگوییم که این فرو پاشی شاید از زمانی آغاز می شود که ” بابا پنجعلی ” عامدانه از سوی نویسنده تسلیم مرگ شده و از پایتخت حذف می شود .

جان تیلور گاتو ( John Taylor Gatoo ) ، برنده ۵دوره جایزه بهترین معلم سال نیویورک و از جمله گردانندگان شرکت آمریکایی بدون تلویزیون که تامین کننده هزینه مالی ” هفته بدون تلویزیون ” در آمریکا است در مقاله ” مبادله زندگی حقیقی با زندگی مجازی ” * می نویسد : من معتقدم تلویزیون ، پدیده ای چنان فساد انگیز است که بهترین راه مقابله با آن ، کنار گذاشتن کلی آن است . البته من آگاهم که قطع کامل و به صفر رساندن برنامه های تلویزیون ممکن نیست . از این رو به عنوان یک معلم مدرسه به دنبال راهی برای کمک به مردم هستم تا به طور داوطلبانه ، میزان ساعت هایی را که صرف این جعبه روشن می کنند ، کاهش دهند.

* رضایی ، مریم و پیشوایی ، فریده ( ۱۳۹۲) ، قاب جادو – آسیب های اینترنت و تلویزیون در غرب ، تهران : موسسه انتشارات کتاب نشر