«مسافران شهر»؛ نوآوری در ساختار و محتوا

گروه فرهنگی سورپرس_ علی عبدالصمدی؛ به مناسبت ماه مبارک رمضان سریالی از شبکه‌ی تهران (پنج سیما) پخش می‌شود که مسافران شهر نام دارد. این سریال با کارگردانی مشترک سیروس حسن پور و احمد معظمی تولید شده است.

قسمت‌های اول این مجموعه‌ی تلویزیونی درباره‌ی زندگی کیمیا دختری شیرازی است که به همراه برادرش به تهران آمده است. کیمیا مشکل قلبی دارد و در نوبت پیوند قلب قرار دارد. صالحی که بازرس اداره‌ی محاصبات و دوست قدیمی پدر کیمیا و پوریاست و پذیرای آن‌ها در تهران است.

مشکل قلبی کیمیا او را مصمم‌تر میکند تا با قاچاق دارو مبارزه کند. او تخلفات شرکت‌های زیرمجموعه‌ی بخش خصوصی را برملا میسازد و برای رسیدن به هدفش با قاچاقچیان درگیر میشود. صالحی ضربه‌ی مغزی میشود و طبق وصیتش جهت اهداء عضو، قلب او به کیمیا اهدا میشود. پزشک معالج کیمیا از او خواستگاری میکند و با موافقت کیمیا و پوریا برادرش مواجه میشود.

پوریا برادر کیمیا نیز طی مدتی که برای معالجه‌ی خواهرش به بیمارستان رفت و آمد دارد، به طور اتفاقی با زنی (مریم) آشنا می‌شود که همسرش فوت شده و یک دختر هم دارد. برادر همسر مریم سابقه‌ی اعتیاد دارد. او به علت عدم تعادل در رانندگی تصادف کرده است و دچار معلولیت شده است.

برادر او حمید همسر مریم در همین تصادف فوت میکند. حامد برادر حمید علی رغم اینکه نامزد دارد از مریم خواستگاری میکند. وقتی او با مخالفت مریم مواجه میشود سعی دارد سرپرستی دختر مریم را از او بگیرد. نهایتا با همت کل خانواده حامد به مرکز ترک اعتیاد میرود و پاک میشود و سعی میکند با نامزدش زندگی تازه‌ای را شروع کند و فقط عموی خوبی برای برادرزاده اش بماند.

این سریال بسیار خوش ساخت طراحی شده است. چهار قصه در این سریال تا پایان ماه مبارک رمضان مطرح خواهند شد که به مسائل مختلف اجتماعی از جمله اهداء عضو، مبارزه با قاچاق دارو، طلاق و ازدواج مجدد، فرزندان طلاق، گرانی و وضعیت اقتصادی و… اشاره دارد.

ساختار این سریال بسیار دقیق و متفاوت از سریال‌های مشابه طراحی شده است. قصه‌ی دوم این سریال به نوعی اسپین آف قصه‌ی اول بود یعنی تمام ماجرا‌های قصه‌ی اول به اتمام رسید، اما برخی شخصیت‌ها در قصه‌ی دو ثابت ماندند و این باعث قوت و انسجام سریال در پردازش قصه است.

«مسافران شهر» حائز برخی نقد‌ها نیز هست. در قصه‌ی اول شرکت خصوصی وارد کننده‌ی دارو در اصل دست به پول شویی و قاچاق میزد. این باعث میشود از بخش خصوصی چهره‌ای منفی به نمایش گذاشته شود در صورتی که چنانچه این شرکت به عنوان مثال وابسته به بخش دولتی بود و صالحی با آن مبارزه میکرد، جسارت بیشتر کارگردان در امر فیلمسازی را نشان میداد.

معلول شدن شخصیت حامد در قصه‌ی دوم با عنایت به این نکته که او معتاد به مواد مخدر است و شخصیتی خاکستری دارد بجا و صحیح نبود. معلولینی در جامعه هستند که نمونه‌ی ادب و اخلاق در جامعه شده اند. زیباتر این بود که در کنار شخصیت حامد، معلول دیگری طراحی میشد تا باعث ایجاد توازن و تعادل در به تصویر کشیدن سیمای معلولین در قاب تلویزیون شود.

بخش‌هایی از سریال بسیار خوش ساخت و هوشمندانه طراحی شده است. زمانی که در قصه‌ی دوم جلال و زهره زن و شوهری هستند که زهره دچار آلزایمر شده است، ولی هنوز در مرحله‌ی اولیه است. بازیگران نقش جلال و زهره به ترتیب اسماعیل محرابی و پوراندخت مهیمن هستند. جلال در یکی از قسمت‌ها خاطره‌ای را به یاد زهره می‌آورد.

با تدبیر کارگردان و هنر تدوینگر پلانی از سریال قدیمی آینه (مربوط به دهه‌ی شصت) با بازی همین دو بازیگر در نقش زن و شوهر پخش میشود. اگر چه استفاده‌ی عینی از اثر هنری دیگران نکوهیده است، اما استفاده‌ی درست و منطقی این کارگردان از یک سریال قدیمی بسیار عالی و پسندیده بود و ذوق و قریحه‌ی او را نشان می‌داد.

استفاده از لهجه‌های مختلف محلی نیز از نکات مثبت سریال به شمار می‌رود. «مسافران شهر» بسیار سریال در خور توجهی است و به لحاظ ساختاری حرف نوینی را برای گفتن دارد. ساخت چنین سریال‌هایی با شاکله‌ای که این مجموعه‌ی تلویزیونی دارد در کشور ما کمتر مورد توجه کارگردانان بوده است و ساختن چنین آثاری هم به لحاظ ساختاری و هم محتوایی در دراز مدت باعث خواهد شد تا سلیقه‌ی مخاطبین به روز شود.

انتهای پیام/۱۱۱