الکل تقلبی و هزینه‌های آن

پایگاه خبری سورپرس: احسان هوشمند در یادداشتی نوشت: در هفته‌های اخیر افزایش سریالی شمار مسمومیت‌های ناشی از مصرف الکل تقلبی و الکل صنعتی به صدها نفر بازتاب زیادی در محافل رسانه‌ای و اجتماعی داشت. ضمن آنکه حوادث اخیر موجب شد تا ظرفیت بخشی از بیمارستان‌ها و مراکز درمانی کشور به مداوای مصدومان این حوادث اختصاص یابد. بنا بر اخبار منتشرشده تاکنون در استان‌های قزوین، البرز، تهران، آذربایجان غربی، هرمزگان و مازندران، مسمومیت ناشی از مصرف الکل تقلبی و صنعتی موجب نابینا شدن شماری، مرگ ده‌ها تن دیگر و مصدوم شدن صدها تن شده است.

براساس اطلاعات در دسترس مصدومین و فوتی‌های حوادث هفته‌های اخیر شامل هر دو جنس یعنی مردان و زنان و افرادی از گروه‌های سنی مختلف از نوجوان تا جوانان و میانسالان و پیران در استان‌های مختلف کشور می‌شود. بنا بر گفته یکی از اعضای کمسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی مصرف مشروبات دست‌ساز به صورت روزافزونی در حال رشد است. بنا بر شواهد موجود به نظر می‌رسد مصرف مشروب‌های الکلی در میان کودکان و زنان در حال افزایش است. در سال‌های گذشته به دلیل رشد قیمت دلار و کاهش ارزش پول ملی، میزان واردات غیرقانونی مشروب تحت‌تاثیر قرار گرفته است.

پیش از این بخش مهمی از واردات مشروب کشور از طریق اقلیم کردستان عراق و بخشی دیگر از طریق دیگر مرزهای کشور صورت می‌گرفت که تحولات اخیر بازار ارز بر این روند اثر گذاشته و الکل دست‌ساز و صنعتی در حال جایگزینی تدریجی مشروب‌‌های خارجی است یعنی با توجه به گرانی مشروب خارجی مصرف‌کنندگان بیشتری روی به مصرف الکل دست‌ساز یا الکل صنعتی آورده‌اند. در شبکه‌های اجتماعی نیز آموزش ساخت مشروبات دست‌ساز به فراوانی بازنشر می‌شود. این نخستین‌باری نیست که در سال‌های اخیر شمار قابل توجهی از شهروندان کشور بر اثر مصرف الکل غیر استاندارد و تقلبی دچار حوادثی تلخ همچون فوت، نابینا شدن و آسیب به کلیه و دیگر مصدومیت‌ها می‌شوند. اما همچنان در برابر این رویداد سیاست‌گذاری ویژه‌ای صورت نگرفته است.

۱- برای روشن شدن جوانب مصرف الکل در کشور نهادهای علمی و آکادمیک کشور از جمله مرکز مطالعات راهبردی وزارت کشور و رصد مسائل اجتماعی وزارت کشور و نیز مراکز مطالعاتی وزارت بهداشت و دیگر مراکز مطالعات میدانی و نظرسنجی کشور می‌توانند با انجام مطالعات میدانی متعدد تصویری واقع‌بینانه از میزان و کمیت مصرف الکل در کشور تهیه کنند. تا براساس این مطالعات مشخص شود چه نسبتی از گروه‌های مختلف جمعیتی به تفکیک شهر و روستاهای کشور در گستره کشوری به صورت مستمر یا به صورت نامنظم الکل ‌مصرف می‌کنند. روش دستیابی این دسته از مصرف‌کنندگان به الکل به چه صورتی است؟ چه میزان از طریق خرید مشروب خارجی و چه میزان از طریق خرید الکل داخلی است؟ چه میزان به ساخت مشروب خانگی مبادرت می‌کنند؟ در مجموع روش‌های تهیه مشروب به چه صورتی است؟ چه میزان به صورت خانوادگی مصرف می‌کنند و چه میزان به صورت گروهی و دسته‌جمعی به مصرف الکل روی می‌آورند؟ شوربختانه در میان مطالعات صورت‌گرفته در قالب پایان‌نامه‌های دانشجویی دوره دکتری یا فوق‌لیسانس موارد بسیار محدودی به موضوعاتی از این دست مورد توجه قرار گرفته است!

۲- افزایش یا کاهش شمار مصرف‌کنندگان مشروب الکلی در دهه‌های گذشته نمایانگر کارنامه موفقیت یا عدم توفیق سیاست‌های جاری است. در نتیجه سکوت در برابر رویدادهایی چون حوادث ماه اخیر که منجر به فوت و مصدوم شدن صدها تن شد، می‌تواند به تداوم وضع موجود منجر شود. به این معنا که اگر مصرف مشروب و مواد الکلی در حال کاهش است احتمال دارد این کاهش استمرار یابد و اگر مصرف مشروبات الکلی در حال افزایش است با سکوت و عدم تغییر سیاست‌های جاری باید شاهد افزایش میزان مصرف‌کنندگان بود. شواهد موجود نشانگر روند افزایشی مصرف مشروبات الکلی در کشور است لذا با سکوت نمی‌توان در این باره خود را به ندیدن زد. افزون بر آنکه در همین میزان مصرف نیز پول هنگفتی بی‌آنکه مالیاتی پرداخته شود یا نظارتی صورت گیرد رد و بدل می‌شود و گاه و بیگاه نیز سلامت شهروندان کشور به خطر می‌افتد و بار این مخاطرات نیز متوجه خانواده‌ها و سپس شبکه درمانی کشور است. پس عقلایی است با حضور کارشناسان و متخصصین امر به بررسی و تحقیق درباره ابعاد موضوع پرداخته شود و رسانه‌های ملی با تولید برنامه‌های کارشناسی‌شده به آگاه‌سازی جمعی در این باره بپردازند. در غیر این صورت کشور باید منتظر پرداخت هزینه‌های بیشتر و تبعات بعدی این روند باشد.