کلاه شرعی از سر اندیشه های دینی برداریم

مجید ابهری، آسیب‌شناس و رفتارشناس اجتماعی کشورمان، در گفت‌وگویی، به تشریح این مسئله پرداخت که چرا علی‌رغم اینکه از بسیاری از اصول و دستورات دینی آگاه هستیم ولی به آنها عمل نمی‌کنیم و گفت: در جامعه تمرین اجتماعی نداریم. ماه رمضان دانشگاه کاربردی رفتارهای مؤمنانه است. در طول سال همواره توصیه‌های اخلاقی و ایمانی مورد توجه اکثریت ماست اما گرفتاری‌های مادی، دنیوی و اشتغال‌های فکری و زندگی، اجازه عمل به رفتارهای مؤمنانه و ایمانی را نمی‌دهد. تنبلی در نماز اول وقت، اجرای وظایف انسانی در قبال فقرا و دستگیری از نیازمندان، خودداری از دروغ‌های کوچک و بزرگ، تهمت، غیبت و گناهان زبانی و … همیشه مورد نظر ما هستند، اما هوای نفس، فریب‌های شیطانی و نفس حیوانی ما را به سوی گناه سوق می‌دهد.

این رفتارشناس کشورمان با تأکید بر اینکه زمان و ایام در خودسازی و پاکسازی روح و روان مؤثر است، گفت: تمام روزها و اوقات متعلق به خداوند است، اما در برخی از ایام فضیلت دعا و خودسازی برتر است. تأکید بزرگان دینی ما به رعایت اوقات شریف مثل شب‌های جمعه، شب‎های قدر و ایام مقدس دیگر نیز به سبب جلب توجه ما به این ایام و رعایت دستورهای لازم است.

وی با متذکر شدن این مسئله که همگی می‌دانیم، دروغ یکی از گناهان کبیره است اما باز هم بی‌جهت یا با هدف، دروغمان را با تبصره‌های شیطانی دروغ مصلحتی یا دروغ سفید قلمداد می‌کنیم، تأکید کرد: دروغ دروغ است، چه سفید چه سیاه؛ البته گناه‌ها هم محدود به زبان نیستند و گاهی نگاه تبدیل به تیرهای شیطان شده و سرآغاز انحراف می‌شود.

ابهری به اتفاقی که در ماه رمضان برای این روال عادی گناه کردن می‌افتد اشاره کرد و گفت: ماه رمضان این روال عادی دروغ گفتن خود را می‌شکند و با توجه به فضایی که در جامعه وجود دارد امکان اجتماعی به خود آمدن را فراهم می‌کند.

وی در ادامه با اشاره به اینکه انسان‌ها خودشان را گول می‌زنند، تصریح کرد: مشکل مهم همین است که خودمان را گول می‌زنیم و کلاه شرعی بر اندیشه‌های دینی خود می‌گذاریم. ماه رمضان فرصتی است که این کلاه‌ها را از سر اعتقاداتمان برداریم. ماه رمضان این قدرت را به ما می‌دهد که کمی با خودمان روراست‌تر باشیم و دروغ گفتن به خودمان را کنار بگذاریم. انسان همیشه محتاج به خداوند است و در زمان سختی‌ها و گرفتاری‌ها محتاج‌تر می‌شود. مسلمانان صدر اسلام با کم‌ترین امکانات در گرمای عربستان روزه می‌گرفتند. ما آنها را ندیده‌ایم اما رزمندگان اسلام در جنگ تحمیلی را دیده‌ایم که در گرمای ۴۰ تا ۵۰ درجه‌ای خوزستان و غرب کشور در شرایط سخت روزه می‌گرفتند و با چند دانه خرما افطار می‌کردند. چه عاملی باعث این قدرت می‌شود؟

آیا فلسفه روزه حذف یک وعده غذایی است؟

این رفتارشناس کشورمان با یادآوری اینکه یافتن معرفت و دستیابی به انوار الهی و اینکه نیازمندان و گرسنگان را در این روزها فراموش نکنیم نیز زمینه‌های تعالی را فراهم می‌کند، افزود: برخی از ما فقط از یک وعده غذایی صرف نظر می‌کنیم و در زمان افطار و سحر آنچنان می‌خوریم که جای آن یک وعده هم پر و پرتر می‌شود؛ اما آیا فلسفه روزه این است که فقط یک وعده غذا حذف شود یا این اصل که اندرون از طعام خالی دار که تا در او نور معرفت بینی؟

وی با مطرح کردن این پرسش که آیا با برقراری ارتباط با منبع لایزال الهی، راز و نیاز با او و طلب بخشش برای گناهانمان وظیفه ما در این یک ماه تمام می‌شود؟ گفت: خیر، وظیفه ما با یک ماه تمام نمی‌شود. باید در این یک ماه برای ۱۱ ماه دیگر آمادگی و توانایی خودداری از گناه را کسب کنیم.

ابهری با اشاره به شرایط پیش‌آمده در اثر شیوع کرونا و آسیب‌های اقتصادی شدیدی که قشرهای کم‌درآمد دیده‌اند، گفت: ماه رمضان فرصت خوبی است که حداقل در حد توانایی خود به نیازمندان یاری برسانیم، البته با حفظ آبروی اجتماعی آنها، نه اینکه با چند کیلو برنج یا گوشت آبروی یک انسان را به باد دهیم. ماه رمضان، مکتب انسان‌سازی و نزدیک شدن به خداست. هر روز یک آیه از قران بخوانیم و در مورد آن تفکر کنیم. خود را از وسوسه‌های شیطان دور کرده و به رحمان نزدیک شویم.

وی در پایان اظهار کرد: در پس ویروس کرونا نشانی نامرئی از وجود خداوند لایزال محسوس است؛ به انسان یادآوری می‌کند که نه ابرقدرت آمریکا، نه پرجمعیت‌ترین کشور جهان و نه کشورهای مدعی اروپایی و … توان مبارزه با این نشانه نامرئی را ندارند، اینها همه تلنگرهایی از سوی خالق است که شاید انسان مغرور و خودخواه به خود آید و متذکر این آیه شود: «یَا أَیُّهَا الْإِنْسَانُ مَا غَرَّکَ بِرَبِّکَ الْکَرِیمِ؛ ای انسان! چه چیزی تو را به پروردگار بزرگوارت مغرور کرده است؟»(آیه ۶، سوره انفطار). پول، مقام، قدرت و … هیچ‌کدام توانایی حفظ ما در مقابل این نشانه نامرئی را ندارد؛ پس به سوی خدا بازگردیم.

انتهای پیام/۱۱۱