قاتلان پنهان یا ناجیان نهان؟

گروه اجتماعی سورپرس: حمید خواجه‌پور – کارشناس حوزه سلامت در یادداشتی نوشت: ‌حال که از اعلام رسمی آغاز همه‌گیری مخوف و منحوس کرونا بیش از یک سال می‌گذرد و با توجه به جمیع جهات حاکم بر ایران و جهان نیز به نظر می‌رسد که این مصیبت فعلا گریبان ما را رها نخواهد کرد، شاید لازم باشد در این مقطع زمانی و قبل از اینکه خیلی دیر شود، علاوه بر نگاهی به عملکرد خود در این مدت و یافتن نقاط ضعف و قوت هر‌کدام از آنها هرچه سریع‌تر نسبت به اصلاح یا تقویت‌شان بکوشیم و حتی فارغ از بحث وجدان و مذهب و مسئولیت مدنی، به خاطر حفظ جان خود و اطرافیان‌مان هم که شده، به‌جای قضاوت‌کردن بی‌وقفه دیگران و صرف بیهوده وقت و نیرو در اموری که ثابت شده خارج از توان و اراده ماست، قدری با خودمان خلوت کنیم و ببینیم تاکنون در برابر این غول بی‌شاخ‌و‌دم چه کرده‌ایم؟

آیا جز این است که در وهله اول، سرعت و نحوه گسترش بیماری‌های واگیردار منوط به چگونگی تنظیم رفتار متقابل ما در برخورد با دیگران است؟ بدون شک در هر فوت ناشی از ابتلا به این بیماری، علاوه بر خود فرد، فرد یا افراد دیگری نیز به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم درگیر بوده‌اند.

چه بسیار کلیپ‌های ناراحت‌کننده‌ای که در فضای مجازی از گریستن فرزندانی منتشر شدند که خود را باعث مرگ پدر، مادر یا افراد مسن خانواده می‌دانستند و البته چند‌برابر آن نیز اشخاصی هستند که گمان می‌کنند هیچ نقشی در موارد مشابه نداشته‌اند‌ اما متأسفانه داشته‌اند. در یادداشت قبلی که اواخر فروردین‌ماه سال گذشته و با عنوان «به وقت تصمیمات سخت» در روزنامه شرق منتشر شد، قویا زنهار دادیم که خیلی دور نخواهد بود روزی که به نتیجه کارهای خود بازگردیم و هرگونه بی‌دقتی در توجه به جزئیات قضیه و اصول شناخته‌شده قرنطینه و پیشگیری، هنگام اخذ تصمیمات مرتبط می‌تواند نتایج جبران‌ناپذیر و خطرناکی به دنبال داشته باشد که ابعاد و شمول آن به نسبت بار مسئولیت اجتماعی یا خانوادگی هر فرد قطعا متفاوت خواهد بود.

حال با نگاهی به شرایط کنونی و اوضاع سلامت جامعه می‌توان حاصل مواجهه با این موضوع را به‌راحتی دریافت. به‌هیچ‌وجه نتیجه تصمیمات پدر یک خانواده پرتعداد که صاحب یک کارخانه تولیدی نیز هست با فرد مجردی که تنها زندگی می‌کند، در این دوران با یکدیگر یکسان نخواهد بود و هرکس بنا بر میزان توجه به اصول پیشگیرانه و جایگاه اجتماعی‌ای که دارد، می‌تواند در دو گروه قاتلان یا ناجیان پنهان قرار گیرد. خیلی‌ها فکر می‌کنند چون در اطرافشان هنوز کسی فوت نکرده یا دچار نوع شدید این بیماری نشده، پس حتما تصمیمات درستی در‌این‌باره گرفته‌اند؛ درحالی‌که اثر اعمال ما به‌واسطه عوامل متعددی مانند مشخص‌نبودن ناقلین یا طولانی‌بودن دوران کمون این بیماری در جاهای دیگر و به مرور خود را نشان می‌دهند.

طبق اعلام رسمی دکتر رئیسی، معاونت محترم بهداشت وزارت بهداشت در تعطیلات نوروز بیش از ۱۵ هزار نفر از اشخاصی که تست کرونای آنها مثبت بوده آگاهانه به مسافرت رفته‌اند! خب این افراد را چه می‌توان نامید جز قاتلان پنهان؟ این رفتار چه تفاوتی با ریختن پنهانی سم در غذای دیگران دارد؟ و به‌همین‌ترتیب آثار ناشی از عدم توجه به توصیه‌های واضحی که دیگر همه ما آنها را حفظ هستیم، باعث شده که پیک چهارم بسیار شدیدتر و وسیع‌تر کل ایران را دربر بگیرد.

از سویی دیگر و در مقابل این قاتلان بالفطره، اشخاصی هم هستند که در کنار فرشتگان کادر درمان که همواره با به‌خطر‌انداختن جان خویش در‌حال مبارزه آشکار با آن چیزی هستند که این قاتلان خاموش به آن دامن می‌زنند، به آرامی و با رعایت آنچه لازم است با این ناجیان عزیز همراهی و همکاری می‌کنند که باید آنها را نیز ناجیان نهان نامید؛ چر‌اکه ابتدا به ساکن نه معلوم است که مرگ افراد مبتلا به این بیماری بر اثر اهمال‌کاری چه اشخاصی بوده یا در مقابل، دلیل در‌امان‌ماندن و سلامت فردی دیگر حاصل مراعات چه کسی. حال باید دید ما جزء کدام دسته‌ایم؟ ناجیان یا قاتلان؟