روز آمار و برنامه‌ریزی و عدم اعتماد به آمارها

گروه اقتصادی سورپرس– مرتضی دارایی؛ روز یکم آبان هر سال به عنوان روز “آمار و برنامه ریزی” نامگذاری شده و در این روز بر اهمیت آمار و برنامه ریزى برنامه هایى برگزار می شود.

گرچه آمار پایه برنامه ریزى و سپس اجرای برنامه هاست و در کنار آن با تلفیق کلمه ” بودجه” و ” مدیریت”تقریباً کامل می گردد و خوراک یک دسته یعنی برنامه ریزان و برای آگاهی دسته دیگر یعنی مردم است.

در این مجال با قسمت دسته اول کاری نداریم ؛اما چرا در بین عامه مردم و در کوچه و خیابان که نبض واقعى عقائد و نظرات می تپد و مبناى واقعی برای سنجش تفکر مردم و شهروندان مى باشد ، اعتمادى به آمارها در کشور نیست!؟!

چرا هر وقت از طرف مسؤول و مقامى آمارى إعلام و رسانه اى مى شود بلافاصله شنونده می گوید : دروغ است!؟

رییس جمهور و وکیل و وزیر و معاون وزیر و رییس سازمان و استاندار و مدیر کل و فرماندار هم ندارد ! هر مقامی که آمارى إعلام کند نظر مردم در مورد آن منفى و غیرقابل اعتماد است!!

آمار خوب و بد هم ندارد؛ یعنی اگر فرض کنیم مثلاً إعلام شود که نرخ بیکاری کاهش دو درصدی نسبت به سال گذشته داشته است ، مخاطب می گوید دروغ است و باور نمی کند . بلافاصله ایراد می گیرد که آمار را دست کاری کرده اند! می گویند پس چرا این همه بیکار وجود دارد!؟

یا بر عکس آمار بدّی گفته شود ،مثلاً در تلویزیون یا رادیو مقام عالیرتبه ای مصاحبه کند که نرخ تورم نسبت به سال قبل سه درصد افزایش داشته است؛ بدون مکث شنوندگان میگویند حداقل بیست درصد افزایش داشته و اینها آمارها و درصدها را به نفع خودشان کاهش داده اند!!می گویند آمار واقعی را إعلام نمی کنند !!

جالب اینجاست که حتى اگر آمار واقعی و دقیق باشند باز هم در قضاوت مردم تأثیری ندارد!!

یادم می آید چند سال پیش و در دولت احمدى نژاد، یکی از اساتید دانشگاه که منتقد سرسخت آمارهای إعلامی دولت وقت بود به عنوان رییس مرکز آمار ایران شد و بعد از آن دیگر منتقد نبود. دوستی می گفت حالا خود رییس مرکز آمارسازی شده است و آمارها همچنان به سیاق سابق تولید و منتشر می شدند.

نامگذاری “مرکز آمارسازی ایران “هم خود ابتکاری نأشى از همان تفکر عمومی نهادینه شده بود. متاسفانه این قضاوت و نگاه بی اعتمادی مردم به آمارها در تمامی حوزه های اقتصادی ، فرهنگی ،اجتماعی و ……حاکم و پابرجاست.

آیا در همه کشورها اینچنین است؟!
ریشه در کجاست و چه باید کرد؟!

جایی خواندم که نرخ بی اعتمادی در ایران کمتر از ده درصد است .اگر این نرخ را قبول کنیم ؛پس باید گفت که سیاستمداران و سیاستگذاران و دانشگاهیان و صدا و سیما و …هم باید پاسخگو باشند و هم فوری چاره ای بیندیشند.

این موضوع اعتمادسازی در عمق جامعه، پیش نیاز همه أهداف و چشم اندازهاست.

انتهای پیام/ ۱۰۱